Yapay zekaya neden ihtiyaç var?
Yapay zeka, makinelerin görevleri bağımsız olarak çözebilecek duruma getiren teknolojilerin için bir üst kavramıdır; çoğunlukla insan gibi düşünmekten ve öğrenmekten ilham alır. Makine öğrenimi YZ'nin, algoritmaların sabit olarak programlanmadığı, bunun yerine örnek verilerden örüntüleri ve bağlantıları öğrendiği bir bölümüdür. Sistem her kuralı manuel olarak belirlemek yerine, sistem girdileri nasıl çıktılara çevireceğini kendi kendine “öğrenir”. Deep Learning, makine öğreniminin, birçok işleme katmanı olan yapay nöronal ağlara dayanan, özel bir biçimidir (“deep” = derin). Bu mimari, çok karmaşık örüntüleri algılanmasını ve değişen koşullarda bile hassas sonuçlar sağlanmasına olanak tanır.
Kalite kontrolde YZ kullanmanın avantajları nelerdir?
| Manuel Kontrolün Sorunlu Alanları | YZ destekli görüntü işlemenin avantajları yoluyla çözüm |
|---|---|
| Kalitenin tutarsız değerlendirmesi | Büyük veri setleri temelinde tutarlı ve doğru tekrarlanabilen değerlendirme |
| Sınırlı dikkat aralığı | Yorulmadan 7/24 kullanım |
| Kararların külfetli dokümantasyonu | Anlaşılabilirlik ve geriye doğru takip edilebilirlik için ısı haritası görüntüleme ve skor değeriyle otomatik görüntü depolama |
| Daha yüksek personel maliyetleri, personel sıkıntısı ve yüksek eğitim külfeti | Personel bulunmasından bağımsız olarak ölçeklenebilir, daha az eğitim külfeti sayesinde düşük giriş zorluğu |
|
Manuel Kontrolün Sorunlu Alanları
|
|||
|---|---|---|---|
|
Kalitenin tutarsız değerlendirmesi
|
Sınırlı dikkat aralığı
|
Kararların külfetli dokümantasyonu
|
Daha yüksek personel maliyetleri, personel sıkıntısı ve yüksek eğitim külfeti
|
|
YZ destekli görüntü işlemenin avantajları yoluyla çözüm
|
|||
|
Büyük veri setleri temelinde tutarlı ve doğru tekrarlanabilen değerlendirme
|
Yorulmadan 7/24 kullanım
|
Anlaşılabilirlik ve geriye doğru takip edilebilirlik için ısı haritası görüntüleme ve skor değeriyle otomatik görüntü depolama
|
Personel bulunmasından bağımsız olarak ölçeklenebilir, daha az eğitim külfeti sayesinde düşük giriş zorluğu
|
Ne zaman kural tabanlı görüntü işleme sistemleri, ne zaman YZ görüntü işleme sistemleri kullanılır?
Tipik uygulama alanları
Kural tabanlı görüntü işleme h4>
| Ölçüm, ölçüm görevleri |
| Codereading |
| Hassas hizalama, konumlandırma (Robot Vision, Robot Guidance dahil) |
Kombinasyonlar ve kesişmeler h4>
| Denetim, arıza algılama |
| Tanımlama (Codereading, OCR/karakter tanıma) |
| Objelerin ve özelliklerin yerinin tespiti (Robot Vision, Robot Guidance dahil) |
YZ Tabanlı Görüntü İşleme h4>
| Çok değişken objelerin ya da hataların algılanması |
| Zorlu OCR (örneğin kötü baskı kalitesi, değişken arka planlar) |
| Yüksek değişkenliğe sahip objelerin konumunun belirlenmesi |
| Sınıflandırma (örneğin malzemeler ya da dokular) |
Görüntü işlemede hangi YZ teknolojileri kullanılıyor?
Sınıflandırma
Multi-Class: Görüntü başına bir sınıf, örneğin “vida” h4>
Multi-Label: Görüntü başına birden fazla sınıf mümkündür, örneğin “vida”, “çivi” h4>
Obje Algılama
Obje algılama, sınırlama çerçeveleri, diğer adıyla Bounding Boxes yardımıyla, görüntüdeki birden fazla objenin konumunu belirler ve sınıflandırır. Bulunan her obje için hangi sınıfa ait olduğunu ve görüntüde görüntünün tam olarak neresinde olduğunu belirtir. “Eksen paralel” (resimde görüldüğü gibi) ve “yönlendirilmiş” obje algılaması arasında ayrım yapılmalıdır. Yönlendirilmiş obje algılamasında Bounding Boxes objeyle hizalanmıştır ve mümkün olan en küçük Bounding Box'u tarif eder.
Bölümlenme
Görüntüdeki her bir piksele, objelerin (örn. çivi, vida, arka plan) ya da kusurların (örn. boya hataları) kesin olarak sınırlandırılması için bir sınıf atar.
Açıklama: Yaygın YZ modellerinin yanında, örneğin Deep OCR gibi, spesifik bir uygulama durumu için eğitilmiş YZ modelleri gittikçe artmaktadır. Derin OCR aracılığıyla optik karakter tanıma, harfleri ve rakamları çıkarmak için büyük miktarlarda metin görüntüsüyle eğitilmiş, nöronal ağlardan yararlanır. Klasik OCR'nin aksine, spesifik olarak şekillendirilmiş ya da hasarlı baskılarda ve etiketlerde bile değişken yazı boyutuna ve çeşitli arka planlara sahip, dinamik metinlerin hassas bir şekilde algılanmasını olanak sağlar.
YZ modeli nedir?
Bir YZ modeli katmanlar halinde oluşturulur: “Input Layer” ham verileri alır (örn. görüntüler). “Hidden Layers” içinde özellikler otomatik olarak algılanır ve “Output Layer”, buna dayanarak bir karar verir.
YZ modeli, eğitimde öngörülerini temel gerçekle karşılaştırır ve ağırlıkları adımlar halinde uyarlar. Bu öğrenme süreci, YZ modeli örüntüleri güvenilir bir şekilde tanıyana kadar birçok örnekte tekrarlanır.
Her YZ modeli nörolan bir ağ değildir. “YZ modeli” kavramı, aralarında karar ağaçları, istatistiksel modeller ve nöronal ağların da olduğu birçok algoritma türü için bir ast kavramdır. Sonuncular, özellikle görüntü tanıma ya da konuşma işleme gibi karmaşık görevlere uygun olan bir YZ modeli biçimidir. Ancak “nöral ağ” ve “YZ modeli” kavramları sıkça eş anlamlı olarak kullanılır.
ONNX; evrensel değişim formatı
wenglor AI Loop; endüstriyel görüntü işlemede YZ nasıl çalışıyor
Uygun veri setleri oluştururken neler önemli?
Daha yüksek bir çözünürlük daha fazla ayrıntı gösterir, ancak daha uzun eğitim süreleri ve daha fazla kaynak ihtiyacı gerektirir. Veri seti görüntüleri eğitim için sıkça küçültülür, örneğin 320 × 320 piksel (YZ giriş görüntüsü).
Önemli: Belirleyici özelliğin bu azaltılmış çözünürlükte de net bir şekilde algılanabilir olması gerekir. İnsan gözü için görünür olan şeyler, genelde YZ modeli tarafından da algılanabilir.
Önemli: Çoğaltmanın gerçekçi ve uygulamaya yakın kalması gerekir, çünkü bunun kullanımı YZ modelinin dengeli hassasiyetine büyük bir etkisi vardır. Bir döndürme, örneğin bir hata durumu olabilir ve bu nedenle her uygulamaya uygun değildir.
Etiketleme sürecinin külfeti nasıl en aza indirilebilir?
İpucu: Sınır örüntüleri, etiketler yardımıyla bu şekilde işaretlenmelidir. Böylece bu bilgi, ağın daha sonraki doğrulamasına dahil edilebilir.
Bir YZ modelinin eğitiminde nelere dikkat edilmelidir?
İpucu: YZ modelinin aynı veri setiyle birden fazla kez eğitilmesi farklı performans değerlerine yol açabilir. %5'in üzerindeki farklar tutarsız bir veri setine işaret eder.
Çözünürlük ne kadar yüksekse,
- değerlendirme süresi o kadar yüksek olur,
- karışma (uygulama) için çalışma hafızasındaki talepler o kadar yüksek olur,
- eğitim o kadar uzun sürer,
- aynı, dengeli hassasiyeti elde etmek için o kadar fazla eğitim verisi gerekir.
YZ modelinin anlaşılabilirliği için ipuçları ve püf noktaları
- Eğitim verileri, YZ modelini eğitmek için kullanılır ve tipik olarak verilerin %70–80'ini oluşturur.
- Doğrulama verileri, eğitim sırasında, ağırlıkları uyarlamak ve YZ modelinin aşırı eğitilip eğitilmediğini (Overfitting) kontrol etmek için kullanılır. Bunlar tipik olarak verilerin %10–20'sini oluşturur.
- Test verileri yalnızca YZ modelinin nihai kalitesini değerlendirmek için kullanılır ve verilerin %10–20'sini oluşturur.
| Özellik | Hold-out doğrulaması | K-Fold-Cross doğrulaması |
|---|---|---|
| Açıklama | Veri seti bir kereliğine, örneğin %80 eğitim / %20 test şeklinde bölünür | Veri seti k parçamarına bölünür, YZ modeli k kez diğer test verileriyle değerlendirilir |
| Avantajlar |
|
|
| Dezavantajlar |
|
|
YZ'nin görüntü işleme uygulamasına entegrasyonu nasıl yapılır?
- Algılanacak yeni sınıflar ortaya çıkmıştır.
- Skor değerleri, örneğin parti değişiklikleri, iş parçası taşıyıcılarının kirlenmesi ya da aşınması ya da azalan ışık gücü nedeniyle düşmüştür.
- Dengeli hassasiyet gereksinimleri değişmiştir.
YZ modellerinin eğitimi için üç temel yaklaşımın karşılaştırılması
| Bulut (örneğin AI Lab) | On-Premise | Edge | |
|---|---|---|---|
| Özellikler | Harici hostlu bulut | Şirket bulutu, sunucu, yerel bilgisayar | Yerel, doğrudan üretimdeki cihazda |
| Uygulama karmaşıklığı | Basitten karmaşığa | Bireysel | Basit |
| Maliyet kontrolü | Kullanım başına ödeme, eğitim donanımı için satın alma maliyeti yok | Donanım yatırımları ve işletme maliyetleri | Ek ücret yok (akıllı cihazda çalışır) |
| Kurulum ve erişim | Özel kurulum gerekmez, internet bağlantısıyla, tarayıcı üzerinden erişilebilir | Uygun eğitim donanımının kurulur ve düzenlenir | Doğrudan donanım üzerinde (örn. Smart Camera) çalışır, tarayıcı/3. taraf yazılımı gerekir |
| Eğitim esnekliği | Basitten karmaşık YZ modellerine ve küçükten büyük veri setlerine kadar yüksek esneklik
|
Sorumluluk işletciye aittir | Eğitim esnekliği çoğu zaman sınırlıdır
|
| Doğrulanabilirlik ve anlaşılabilirlik | Merkezi olarak depolanan, büyük veri miktarlarına dayanan, istatistiksel açıdan sağlam doğrulama | Büyük veri miktarlarına dayanan, istatistiksel açıdan sağlam doğrulama, depolama kullanıcının sorumluluğundadır | Ayrı parçalar kullanarak kolay manuel fonksiyon testi |
| İşbirliği ve veri seti yönetimi | Merkezi olarak yönetilebilir ve ekip çalışmasına uygun | Kuruluma bağlı | Yalnızca tek kişilik çözüm, gerçek işbirliği ya da rol tabanlı kontrol yok |
| Ölçeklenebilirlik | Bulut sunucusu üzerinden otomatik olarak ölçeklenebilir | Operatöre bağlı (bellek, işlem gücü, yazılım çözümü) | Yalnızca daha fazla uç cihaz temin edilerek ölçeklenebilir |
| Kullanılabilirlik ve Dağıtım | Merkezi, her cihazdan kullanılabilir Ölçeklenebilir dağıtım: Birden fazla hat, konum ya da bölgede YZ modellerinin yayımı |
Yerel olarak ya da ağ içinde kullanılabilir | Merkezi olmayan, yerel donanımda ya da ağda kullanılabilir (çevrimdışı) |
| Veri güvenliği, erişim kontrolü ve yedeklemeler | Bulut sağlayıcısına bağlı olarak, kullanıcı rolleri ve yedeklemelerle merkezi | Kuruluma bağlı, kullanıcının sorumluluğunda | Yerel veri depolama güvenlidir ama merkezi kullanıcı yönetimi ya da otomatik yedeklemeler yoktur |
|
Özellikler
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Harici hostlu bulut
|
On-Premise
Şirket bulutu, sunucu, yerel bilgisayar
|
Edge
Yerel, doğrudan üretimdeki cihazda
|
|
Uygulama karmaşıklığı
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Basitten karmaşığa
|
On-Premise
Bireysel
|
Edge
Basit
|
|
Maliyet kontrolü
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Kullanım başına ödeme, eğitim donanımı için satın alma maliyeti yok
|
On-Premise
Donanım yatırımları ve işletme maliyetleri
|
Edge
Ek ücret yok (akıllı cihazda çalışır)
|
|
Kurulum ve erişim
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Özel kurulum gerekmez, internet bağlantısıyla, tarayıcı üzerinden erişilebilir
|
On-Premise
Uygun eğitim donanımının kurulur ve düzenlenir
|
Edge
Doğrudan donanım üzerinde (örn. Smart Camera) çalışır, tarayıcı/3. taraf yazılımı gerekir
|
|
Eğitim esnekliği
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Basitten karmaşık YZ modellerine ve küçükten büyük veri setlerine kadar yüksek esneklik
|
On-Premise
Sorumluluk işletciye aittir
|
Edge
Eğitim esnekliği çoğu zaman sınırlıdır
|
|
Doğrulanabilirlik ve anlaşılabilirlik
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Merkezi olarak depolanan, büyük veri miktarlarına dayanan, istatistiksel açıdan sağlam doğrulama
|
On-Premise
Büyük veri miktarlarına dayanan, istatistiksel açıdan sağlam doğrulama, depolama kullanıcının sorumluluğundadır
|
Edge
Ayrı parçalar kullanarak kolay manuel fonksiyon testi
|
|
İşbirliği ve veri seti yönetimi
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Merkezi olarak yönetilebilir ve ekip çalışmasına uygun
|
On-Premise
Kuruluma bağlı
|
Edge
Yalnızca tek kişilik çözüm, gerçek işbirliği ya da rol tabanlı kontrol yok
|
|
Ölçeklenebilirlik
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Bulut sunucusu üzerinden otomatik olarak ölçeklenebilir
|
On-Premise
Operatöre bağlı (bellek, işlem gücü, yazılım çözümü)
|
Edge
Yalnızca daha fazla uç cihaz temin edilerek ölçeklenebilir
|
|
Kullanılabilirlik ve Dağıtım
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Merkezi, her cihazdan kullanılabilir
Ölçeklenebilir dağıtım: Birden fazla hat, konum ya da bölgede YZ modellerinin yayımı |
On-Premise
Yerel olarak ya da ağ içinde kullanılabilir
|
Edge
Merkezi olmayan, yerel donanımda ya da ağda kullanılabilir (çevrimdışı)
|
|
Veri güvenliği, erişim kontrolü ve yedeklemeler
|
||
|
Bulut (örneğin AI Lab)
Bulut sağlayıcısına bağlı olarak, kullanıcı rolleri ve yedeklemelerle merkezi
|
On-Premise
Kuruluma bağlı, kullanıcının sorumluluğunda
|
Edge
Yerel veri depolama güvenlidir ama merkezi kullanıcı yönetimi ya da otomatik yedeklemeler yoktur
|